Michał Krawczyk – ekspert podatkowy, Wspólnik w Kancelarii KrafTax Sp. z o.o. W branży podatkowej od 1999 r. W latach 1999 – 2014 pracownik organów podatkowych, w tym 4 lata pracy w Izbie Skarbowej we Wrocławiu w dziale podatku VAT oraz 11 lat pracy w kontroli podatkowej. Od roku 2014 współpracuje z kancelariami podatkowymi oraz prowadzi własną działalność gospodarczą. W latach 2008 – 2014 współtworzył i prowadził szkolenia w ośrodkach szkoleniowych Ministerstwa Finansów oraz w ramach Centrum Edukacji Zawodowej Resortu Finansów. Ukończył Szkołę Coachów Biznesu oraz Szkołę Trenerów Biznesu. Autor i współautor publikacji podatkowych.

I. Dostawy towarów w obrocie wewnątrzwspólnotowym B2B:

1. Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT):
a) definicja WNT – czy każde nabycie towarów z innego kraju UE to WNT?
b) czy nabycie towarów od kontrahenta unijnego zwolnionego z VAT to WNT?
c) czy nabycie towarów wraz z montażem od kontrahenta z UE to jest WNT?
d) czy nabycie towarów w ramach systemu VAT marża od kontrahenta z UE to jest WNT?
e) czy nabycie towarów od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej z UE to jest WNT?
f) czy nabycie towarów od dostawcy niezarejestrowanego dla potrzeb dostaw wewnątrzwspólnotowych to WNT?
g) WNT transakcyjne a WNT nietransakcyjne,
h) nieprawidłowości przy rozliczaniu WNT – konsekwencje podatkowe:
• sankcja za podanie polskiego NIP dla WNT w innym kraju UE,
• WNT w przypadku nabycia towarów od kontrahenta z polskim NIP.
i) czy wszystkie transakcje stanowiące WNT wykazuje się w informacji VAT-UE?
j) WNT – moment powstania obowiązku podatkowego:
• przedwczesne otrzymanie faktury a moment wykazania WNT,
• faktura zaliczkowa a obowiązek podatkowy WNT,
• błędna faktura skorygowana przez dostawcę do zera a obowiązek podatkowy WNT.
k) zasady odliczania podatku VAT wynikającego z wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów:
• moment powstania prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu WNT a okres, w którym można to odliczenie zrealizować,
• czy do odliczenia VAT z tytułu WNT konieczne jest posiadanie faktury?
l) zasady korygowania in plus WNT z uwzględnieniem zmian od stycznia 2021 r.,
m) zasady korygowania in minus WNT z uwzględnieniem zmian od października 2021 r.,
n) WNT a kurs waluty:
• kurs waluty właściwy dla wykazania WNT,
• kurs waluty właściwy dla wykazania korekty in plus WNT,
• kurs waluty właściwy dla wykazania korekty in minus WNT.

2. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT):
a) definicja WDT według ustawy o VAT,
b) dostawa krajowa jako WDT – kiedy to jest możliwe?
c) warunki materialne i formalne dla celów zastosowania stawki VAT 0%:
• status kontrahenta a możliwość wykazania WDT – na jaki dzień kontrahent powinien być zarejestrowany dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych?
• czy można wykazać VAT 0% z tytułu WDT jeżeli kontrahent podaje NIP VAT-UE innego kraju UE niż kraj zakończenia transportu?
• dostawa wewnątrzunijna dla nabywcy niezarejestrowanego dla potrzeb VAT-UE,
• dostawa wewnątrzunijna dla nabywcy zarejestrowanego dla potrzeb VAT-UE wyłącznie w Polsce,
d) właściwe dokumentowanie WDT w świetle przepisów oraz w interpretacjach organów podatkowych oraz w orzeczeniach sądów administracyjnych:
• różne metody dokumentowania WDT w praktyce,
• instytucja domniemania dokonania WDT obowiązująca od 2020 roku na podstawie Rozporządzenia Rady UE nr 282/2011 – które przepisy stosować, krajowe czy unijne?
e) brak dokumentów potwierdzających transport towarów a obowiązek wykazania polskiego VAT:
• w jakim okresie rozliczeniowym wykazać VAT krajowy?
• w jakim okresie rozliczeniowym wykazać WDT ze stawką VAT 0% jeżeli podatnik uzyska dokumenty transportowe z opóźnieniem?
f) obowiązek podatkowy WDT:
• nie wystawienie faktury lub niewystawienie faktury w terminie a obowiązek podatkowy WDT,
• kurs waluty właściwy dla WDT (metoda podstawowa i „alternatywna”),
• czy można wystawić fakturę WDT w dobrowolnym KSeF 1.0?
• korzyści wystawiania faktur WDT w dobrowolnym KSeF 1.0,
• specyfika daty wystawienia faktury w KSeF 1.0 – wpływ na obowiązek podatkowy WDT oraz kurs waluty,
• sposób przekazania unijnemu nabywcy faktury wystawionej w KSeF 1.0,
• czy będzie obowiązek wystawiania faktur WDT w KSeF od lutego 2026 r.,
• specyfika daty wystawienia faktury w KSeF 2.0 od lutego 2026 r. – wpływ na obowiązek podatkowy WDT oraz kurs waluty,
• sposób przekazania unijnemu nabywcy faktury wystawionej w KSeF 2.0.
g) zasady korygowania in plus WDT z uwzględnieniem zmian od stycznia 2021 r.,
h) zasady korygowania in minus WDT z uwzględnieniem zmian od października 2021 r.,
i) WDT a kurs waluty:
• kurs waluty właściwy dla wykazania WDT,
• kurs waluty właściwy dla wykazania korekty in plus WDT,
• kurs waluty właściwy dla wykazania korekty in minus WDT.
j) dostawa towarów wraz z montażem a WDT – „pułapki” podatkowe.

3. Nietransakcyjne WDT/WNT – implikacje podatkowe:
a) nietransakcyjne przemieszczenia towarów z innego kraju UE a WNT i WDT:
• przemieszczanie towarów do kraju UE w związku z ich importem w innym kraju UE,
• przywóz do kraju UE towarów wyprodukowanych lub przetworzonych w innym kraju UE,
• przywóz do kraju UE towarów zakupionych i magazynowanych w innym kraju UE,
• przemieszczenie towarów do innego kraju UE w celu ich późniejszej dostawa (np. konsygnacja),
• przemieszczenie towarów do innego kraju UE w celu świadczenie usług, do których są zużywane te towary (np. materiały budowlane),
• przemieszczenie towarów do innego kraju UE w celu wykonywania usług przy użyciu tych towarów (np. narzędzia do wykonywania usług, towary w celu ich wynajmu/wypożyczenia),
• przemieszczenie towarów do innego kraju UE w celu wykonywania usług na tych towarach (np. wysyłka towarów do przetworzenia),
• przemieszczenie towarów w ramach dostawy z montażem.
b) obowiązki rejestracyjne w różnych krajach UE dla celów nietransakcyjnych przemieszczeń wewnątrzwspólnotowych,
c) negatywne skutki podatkowe niedopełnienia obowiązków rejestracyjnych,
d) dokumentowanie nietransakcyjnych przemieszczeń wewnątrzwspólnotowych – czy trzeba wystawić fakturę?,
e) obowiązek podatkowy z tytułu nietransakcyjnych przemieszczeń wewnątrzwspólnotowych,
f) procedura „call of stock” – możliwość dokonywania niektórych przemieszczeń bez konieczności rejestracji w innym kraju UE:
• przemieszczenia towarów w ramach konsygnacji w procedurze call of,
• przemieszczenie towarów przez dostawcę z UE na rzecz polskiego podatnika VAT w procedurze „call-of-stock” a WNT – przepisy obowiązujące od 2020 r.,
• przemieszczenie towarów przez polskiego podatnika VAT na rzecz na podatnika z innego kraju UE w procedurze „call-of-stock” a WDT – przepisy obowiązujące od 2020 r.
g) pakiet VIDA – nowe możliwości w zakresie wykazywania w OSS niektórych przemieszczeń wewnątrzwspólnotowych – brak konieczności rejestracji do VAT-UE w innych krajach UE.

4. Transakcje z podmiotami unijnymi nie stanowiące WNT, WDT – nabycie towarów na terytorium Polski od podmiotów zagranicznych:
a) kiedy dochodzi do nabycia towarów na terytorium kraju, od podatnika zagranicznego?
• nabycie z montażem od kontrahenta zagranicznego,
• nabycie towarów od zagranicznego kontrahenta z magazynu na terytorium Polski,
• nabycie towarów od zagranicznego kontrahenta po imporcie towarów dokonanego przez tego dostawcę na terytorium Polski,
• nabycie towarów w ramach transakcji łańcuchowych.
b) obowiązek „odwrotnego obciążenie” z tytułu dostaw opisanych:
• kiedy wystąpi obowiązek „odwrotnego obciążenia”?
• czy istnieje obowiązek wykazania „odwrotnego obciążenia” przez podatnika zwolnionego?
• zakup towarów na terytorium kraju od kontrahenta zagranicznego zarejestrowanego w Polsce jako podatnik VAT czynny – kto rozpoznaje podatek?
b) „odwrotne obciążenie” z tytułu zakupu towarów od podmiotu zagranicznego – obowiązek podatkowy i podstawa opodatkowania,
c) zasady odliczenia VAT wykazanego z tytułu „odwrotnego obciążenia”.

II. Świadczenia usług w obrocie wewnątrzwspólnotowym B2B:

1. Import i eksport usług:
a) określenie miejsca świadczenia/opodatkowania usługi- zasada ogólna:
• kluczowe definicje siedziby oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej zawarte w ROZPORZĄDZENIU WYKONAWCZYM RADY (UE) NR 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej,
• istotne znaczenie definicji stałego miejsca prowadzenia działalności dla określenia miejsca opodatkowania usługi,
• określenie miejsca opodatkowania usług świadczonych dla kontrahenta zagranicznego zarejestrowanego do VAT w Polsce – czy to jest eksport usług?
• określenie miejsca opodatkowania usług świadczonych przez kontrahenta zagranicznego zarejestrowanego do VAT w Polsce • czy to jest import usług?
b) określenie miejsca świadczenia/opodatkowania usługi – wyjątki od zasady ogólnej:
• transakcje związane z nieruchomościami – odmienne miejsce świadczenia usług,
• transakcje związane z uczestnictwem w targach/szkoleniach/sympozjach/konferencjach,
• usługi transportu towarów i osób,
• usługi gastronomiczne i cateringowe,
• usługi wypożyczenia środków transportu.
c) świadczenie usług a obowiązek rejestracji w innym państwie UE,
d) dokumentowanie eksportu usług a KSeF:
• usługi świadczone dla kontrahentów zagranicznych a obowiązek wystawienia faktury w KSeF od lutego 2026 r.,
• jak przekazać zagranicznemu usługobiorcy fakturę wystawioną w KSeF.
e) moment powstania obowiązku podatkowego i inne obowiązku związane z eksportem i importem usług,
f) import usług a konieczność rejestracji VAT-UE,
g) wykazywanie usług wewnątrzwspólnotowych w VAT-UE,
h) warunki i zasady odliczenia podatku w przypadku importu usług,
i) brak faktury a obowiązek wykazania importu usług i prawo do odliczenia podatku VAT,
j) korygowanie importu usług po zmianie zasad w latach 2021 – 2023 r.:
• moment wykazania korekty in plus,
• momentu wykazania korekty in minus,
• kursu waluty, który ma zastosowanie dla korekt importu usług.

III. Podatek VAT innych krajów UE zwarty w fakturach zakupu wystawionych przez dostawców/usługodawców z innych krajów UE w kosztach i przychodach podatkowych:

1. Podatek VAT zawarty w wydatkach dokonywanych w innych krajach UE:
a) podatek VAT innego państwa UE a koszty uzyskania przychodów w Polsce,
b) możliwość pozyskania zwrotu podatku od wartości dodanej w trybie VAT-REF a koszty i przychody podatkowe,
c) czy dla zaliczenia unijnego VAT w koszty ma znaczenie, czy podatnik skorzystał z możliwości jego odzyskania w trybie VAT-REF,
d) ograniczenia w pozyskaniu zwrotu VAT-REF, w szczególności:
• błędnie zafakturowany podatek VAT przez unijnego kontrahenta,
• ograniczenia w niektórych państwach członkowskich,
• związek z czynnościami opodatkowanymi VAT,
• struktura odliczenia,
• obowiązek rejestracji w innym kraju UE.

2. Podatek VAT innego kraju UE wykazywany w innym kraju UE przez polskiego podatnika PIT/CIT:
a) podatek VAT należny innych krajów UE wykazywany przez polskiego podatnika podatku dochodowego a przychód podatkowy w Polsce – brutto czy netto?,
b) czy dla wykazania przychodu ma znaczenie, czy polski podatnik podatku dochodowego jest podatnikiem podatku VAT zarejestrowanym w innym państwie UE?